Các giao dịch về bất động sản: Nền tảng của nhiều loại tài sản.

• Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (Mua bán nhà đất):
  
  • Đối tượng: Đất ở, đất nông nghiệp, đất sản xuất kinh doanh, căn hộ chung cư, nhà riêng lẻ, nhà xưởng…
  • Các trường hợp cụ thể: Chuyển nhượng toàn bộ thửa đất, chuyển nhượng một phần thửa đất (phải tách thửa), chuyển nhượng nhà chưa có sổ đỏ (phải đáp ứng điều kiện).
  • Lưu ý: Giao dịch này yêu cầu rất nhiều giấy tờ pháp lý phức tạp như Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy tờ tùy thân của các bên, Giấy tờ chứng minh quan hệ hôn nhân/tình trạng độc thân…
• Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất:
  
  • Đối tượng: Tương tự như chuyển nhượng.
  • Các trường hợp cụ thể: Tặng cho giữa cha mẹ – con cái, ông bà – cháu, anh chị em ruột, hoặc giữa những người không có quan hệ huyết thống.
  • Lưu ý: Giao dịch này thường được ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ nếu là giữa những người thân trong gia đình.
• Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất (Vay ngân hàng/cá nhân):
  
  • Mục đích: Dùng tài sản để đảm bảo nghĩa vụ vay vốn.
  • Các bên: Bên thế chấp (người đi vay), Bên nhận thế chấp (ngân hàng, tổ chức tín dụng, cá nhân).
  • Lưu ý: Yêu cầu thẩm định tài sản, các điều khoản về lãi suất, thời hạn vay, phương thức xử lý tài sản khi không trả được nợ.
• Hợp đồng cho thuê, cho mượn quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất:
  
  • Phổ biến: Cho thuê nhà ở, văn phòng, mặt bằng kinh doanh, đất nông nghiệp.
  • Thời hạn: Ngắn hạn hoặc dài hạn.
  • Lưu ý: Quy định rõ về giá thuê, thời gian thuê, quyền và nghĩa vụ của các bên, điều khoản về sửa chữa, bảo trì.
• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản là bất động sản:
  
  • Khi nào: Khi có nhiều người cùng là thừa kế của một di sản là nhà đất và muốn phân chia theo thỏa thuận.
  • Lưu ý: Yêu cầu sự đồng thuận của tất cả các đồng thừa kế, phải có Giấy khai tử của người để lại di sản và các giấy tờ chứng minh quan hệ thừa kế.
• Văn bản khai nhận di sản (Một người thừa kế duy nhất):
  
  • Khi nào: Khi chỉ có một người thừa kế duy nhất đối với di sản là nhà đất và muốn làm thủ tục sang tên.
  • Lưu ý: Cần có văn bản xác nhận không có người thừa kế nào khác (niêm yết công khai).
• Văn bản từ chối nhận di sản:
  
  • Khi nào: Khi người được hưởng di sản không muốn nhận phần tài sản đó.
  • Lưu ý: Việc từ chối phải được lập thành văn bản và công chứng.
• Hợp đồng góp vốn bằng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất:
  
  • Mục đích: Thường dùng trong các dự án đầu tư, kinh doanh khi một bên góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng đất.
  • Lưu ý: Cần định giá tài sản góp vốn rõ ràng.
• Hợp đồng chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp:
  
  • Phổ biến ở đâu: Các vùng nông thôn, khi người dân muốn hoán đổi thửa đất nông nghiệp với nhau để thuận tiện cho sản xuất.
  • Lưu ý: Phải tuân thủ quy hoạch sử dụng đất và hạn mức chuyển đổi.
• Hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân:
  
  • Mục đích: Chuyển nhượng đất nông nghiệp cho người thân.
  • Lưu ý: Các trường hợp tặng cho phải đáp ứng điều kiện về hạn mức nhận chuyển nhượng.

Các giao dịch về động sản: Đa dạng và phổ biến

Không chỉ bất động sản, nhiều loại tài sản động sản cũng cần công chứng để đảm bảo tính pháp lý.

• Hợp đồng mua bán ô tô, xe máy:
  
  • Phổ biến: Khi mua bán xe cũ, cần công chứng để làm thủ tục sang tên tại cơ quan đăng ký xe.
  • Lưu ý: Yêu cầu giấy tờ xe (Đăng ký xe, Đăng kiểm), giấy tờ tùy thân của các bên.
• Hợp đồng tặng cho ô tô, xe máy:
  
  • Khi nào: Tương tự mua bán, nhưng mục đích là tặng cho.
  • Lưu ý: Có thể có ưu đãi thuế nếu tặng cho giữa người thân.
• Hợp đồng thế chấp ô tô, xe máy:
  
  • Mục đích: Dùng xe làm tài sản đảm bảo cho khoản vay.
  • Lưu ý: Xe thường được giữ lại bởi bên cho vay hoặc được đăng ký biện pháp bảo đảm tại cơ quan có thẩm quyền.
• Hợp đồng cho thuê ô tô, xe máy:
  
  • Phổ biến: Trong lĩnh vực cho thuê xe tự lái, xe có lái.
  • Lưu ý: Quy định rõ về tình trạng xe, giá thuê, thời gian thuê, trách nhiệm bảo dưỡng, sửa chữa.
• Hợp đồng mua bán, tặng cho, thế chấp các tài sản có giá trị lớn khác:
  
  • Ví dụ: Tàu thuyền, máy móc thiết bị công nghiệp, cổ phần/phần vốn góp trong doanh nghiệp (đối với các trường hợp cần công chứng)…
  • Lưu ý: Tùy thuộc vào loại tài sản mà có các yêu cầu giấy tờ khác nhau.

Các giao dịch về thừa kế: Đảm bảo quyền lợi chính đáng

Công chứng các văn bản về thừa kế giúp tránh tranh chấp và đảm bảo việc phân chia tài sản theo đúng ý chí của người để lại di sản hoặc theo quy định pháp luật.

• Di chúc:
  
  • Mục đích: Thể hiện ý chí của người lập di chúc về việc định đoạt tài sản sau khi mất.
  • Lưu ý: Di chúc phải được lập tự nguyện, không bị ép buộc, và người lập di chúc phải minh mẫn, sáng suốt. Di chúc có thể bị sửa đổi, bổ sung hoặc hủy bỏ bất cứ lúc nào.
• Văn bản thỏa thuận phân chia di sản:
  
  • Khi nào: Khi những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc muốn tự thỏa thuận cách chia tài sản thừa kế.
  • Lưu ý: Tất cả những người thừa kế có liên quan phải cùng ký vào văn bản này.
• Văn bản khai nhận di sản:
  
  • Khi nào: Áp dụng cho trường hợp chỉ có một người thừa kế duy nhất, hoặc khi có nhiều người thừa kế nhưng họ đã thỏa thuận để một người đại diện khai nhận.
  • Lưu ý: Thường cần thời gian niêm yết công khai để đảm bảo không có người thừa kế nào khác.
• Văn bản từ chối nhận di sản:
  
  • Mục đích: Người thừa kế không muốn nhận tài sản thừa kế vì lý do cá nhân (ví dụ: tài sản có nợ, không muốn gánh trách nhiệm).
  • Lưu ý: Việc từ chối phải là tự nguyện và được công chứng.

Các giao dịch và văn bản khác: Đa dạng trong đời sống

Công chứng không chỉ dừng lại ở tài sản mà còn hỗ trợ xác lập các giao dịch dân sự, kinh tế khác.

• Hợp đồng ủy quyền:
  
  • Mục đích: Giao cho người khác thực hiện một hoặc nhiều công việc cụ thể thay mặt mình.
  • Các trường hợp phổ biến: Ủy quyền nộp hồ sơ, nhận giấy tờ, quản lý tài sản, tham gia tố tụng, mua bán bất động sản (thường là ủy quyền định đoạt).
  • Lưu ý: Ghi rõ phạm vi, thời hạn ủy quyền.
• Hợp đồng về tài sản của vợ chồng:
  
  • Ví dụ: Thỏa thuận chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân, thỏa thuận nhập tài sản riêng vào tài sản chung hoặc ngược lại, thỏa thuận về việc xác lập chế độ tài sản theo thỏa thuận trước khi kết hôn.
  • Lưu ý: Đảm bảo quyền lợi hợp pháp của cả vợ và chồng.
• Hợp đồng vay tiền:
  
  • Mục đích: Công chứng để có giá trị chứng cứ cao, dễ dàng khởi kiện khi có tranh chấp.
  • Lưu ý: Ghi rõ số tiền vay, lãi suất, thời hạn, phương thức trả nợ và các điều khoản khác.
• Bản dịch công chứng:
  
  • Mục đích: Xác nhận bản dịch là chính xác so với bản gốc, thường dùng cho các giấy tờ sử dụng ở nước ngoài hoặc tài liệu nước ngoài sử dụng tại Việt Nam (ví dụ: hộ chiếu, giấy khai sinh, bằng cấp, hợp đồng, giấy phép kinh doanh…).
  • Lưu ý: Yêu cầu bản gốc để đối chiếu.
• Sao y bản chính (Chứng thực bản sao từ bản chính):
  
  • Mục đích: Chứng nhận bản sao đúng với bản chính.
  • Phổ biến: Dùng trong các bộ hồ sơ hành chính, xin việc, du học…
  • Lưu ý: Chỉ sao y những giấy tờ còn nguyên vẹn, không tẩy xóa, sửa chữa.
• Chứng thực chữ ký:
  
  • Mục đích: Xác nhận chữ ký trên một văn bản là của người yêu cầu.
  • Các trường hợp: Giấy xác nhận, đơn từ, văn bản cam kết…
  • Lưu ý: Người yêu cầu phải trực tiếp ký trước mặt công chứng viên.